Czym są obowiązkowe przeglądy instalacji?
Obowiązkowe przeglądy instalacji, zwane również kontrolami instalacji, to regularne badania, które mają na celu zapewnienie bezpieczeństwa technicznego budynków oraz instalacji.
Przeglądy te, przeprowadzane zgodnie z przepisami prawa budowlanego (Podstawa prawna Art. 61 i 62.1. ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. – Prawo budowlane), obejmują dokładne sprawdzenie stanu wszystkich istotnych elementów systemów technicznych w budynku, takich jak instalacje elektryczne, gazowe czy grzewcze.
Kontroli podlega również ogólny stan techniczny obiektu budowlanego i jego podatności na użytkowanie, w tym elementów budynku, np. dachu ścian, balustrad.
Kontrola powinna zwrócić również uwagę na stan wykończenia wnętrz czy estetykę budynku. W przypadku posiadania instalacji piorunochronnej – jej sprawność, jakość połączeń i ogólny stan ochrony od porażeń.
Czy w ramach obowiązków, właściciel nieruchomości jest odpowiedzialny za ich przeprowadzenie?
Odpowiedzialność za przeprowadzenie obowiązkowych przeglądów instalacji spoczywa na właścicielach lub zarządcach nieruchomości. To oni muszą zadbać o to, aby kontrole były wykonywane regularnie i zgodnie z obowiązującymi przepisami.
Osoby takie odpowiadają również za ogólny stan techniczny budynku, walory estetyczne, oraz dopilnowanie by budynek był używany zgodnie z przeznaczeniem tj. w omawianym przykładzie domu – do celów mieszkalnych.
Kontrole okresowe to nie to samo co czyszczenie. Brak ważnych przeglądów może być postawą do odmowy wypłaty odszkodowania. Przeglądy zleć specjalistom i zachowaj protokoły.
Przeglądy domu lub mieszkania jednak różnią się znacząco w kwestii tego kto najczęściej będzie je zlecał. Dla mieszkańców w blokach mieszkalnych będą to najczęściej spółdzielnie lub wspólnoty mieszkaniowe, które odpowiadają za dopilnowanie sprawdzenia technicznego i przydatności do użytkowania na podległym terenie i nieruchomości.
Zapraszam do przeczytania mojego wpisu o ubezpieczeniu instalacji gazowej i konsekwencji braku takiego działania: https://www.ubezpieczammieszkanie.pl/ubezpieczenie-mieszkania-od-wybuchu/
♦ Agent Ubezpieczeniowy Piotr Sperka Radzi ♦
Należy pamiętać, iż po zakupie mieszkania z rynku wtórnego od poprzedniego właściciela, mamy ponowny obowiązek wykonania przeglądów np. instalacji elektrycznej w mieszkaniu. Posiadacz nowego domu z rynku wtórnego również powinien spełnić wszystkie niezbędne obowiązki co do budynku i instalacji w nim się znajdujących.
Jakie są konsekwencje zaniedbania obowiązkowych przeglądów instalacji?
Zaniedbanie obowiązkowych przeglądów instalacji może skutkować nie tylko problemami technicznymi, ale również konsekwencjami prawnymi. W przypadku wystąpienia szkód, spowodowanych zaniedbaniem konserwacji instalacji, właściciel nieruchomości może zostać obarczony odpowiedzialnością prawną. Właściciel nie posiadający właściwych przeglądów technicznych instalacji może zostać ukarany grzywną przez nadzór budowlany, dotyczy to również sytuacji w której przeglądy techniczne domu zostały wykonane, ale właściwa dokumentacja nie była przechowywana i gromadzona. Za utrudnianie pracy Nadzoru budowlanego grożą już dalej idące konsekwencje:
Przepisy prawa budowlanego
Art. 91. [Naruszenie przepisów prawa budowlanego]
1.
Kto:
1)
udaremnia określone ustawą czynności organów administracji architektoniczno-budowlanej lub nadzoru budowlanego,
2)
wykonuje samodzielną funkcję techniczną w budownictwie, nie posiadając odpowiednich uprawnień budowlanych lub prawa wykonywania samodzielnej funkcji technicznej w budownictwie,podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do roku.
Terminy i częstotliwość przeprowadzania obowiązkowych przeglądów instalacji w swoim domu
Przeglądy możemy podzielić ze względu na ich częstotliwość wykonywania, oraz rodzaj kontrolowanej instalacji.
Warto zwrócić uwagę, że przeglądy to tylko jedna z obowiązkowych czynności spadająca na właściciela domu lub jego zarządcę chcącego chronić nieruchomość. Do dodatkowych obowiązków należą kontrola efektywności energetycznej urządzeń chłodniczych w klimatyzacji jeśli nieruchomość wyposażona jest w klimatyzację, oraz stan techniczny systemu ogrzewania.
System ogrzewania musi być również regularnie czyszczony co nakazuję rozporządzenie o ochronie przeciwpożarowej. Przyjrzyjmy się temu podziałowi na instalacje i konkretne okresy kontroli.
Okresowe przeglądy instalacji, co najmniej raz w roku należy sprawdzić stan techniczny
1. Instalacji gazowych
Kontrolę stanu technicznego instalacji gazowych powinna przeprowadzić osoba, która ma kwalifikacje wymagane przy wykonywaniu dozoru nad eksploatacją urządzeń, instalacji oraz sieci gazowych (w tym ich szczelności).
2. Przewodów kominowych (dymowych, spalinowych i wentylacyjnych)
Kontrolę stanu technicznego przewodów kominowych powinna przeprowadzać, w zależności od ich rodzaju, osoba posiadająca kwalifikacje mistrza w rzemiośle kominiarskim lub osoba posiadająca uprawnienia budowlane odpowiedniej specjalności.
3. Instalacji i urządzeń służących ochronie środowiska
Okresowe przeglądy instalacji, co najmniej raz na 5 lat kontroluj:
- Stan techniczny obiektu budowlanego i jego przydatności do użytkowania, w tym elementów budynku, np. dachu, ścian, balustrad
- Stan techniczny elementów wykończenia wnętrz, zagospodarowanie terenu, estetykę budynku lub obiektu budowlanego
- Instalację elektryczną i piorunochronną w zakresie stanu sprawności połączeń, sprzętu, zabezpieczeń i środków ochrony od porażeń, oporności izolacji przewodów oraz uziemień instalacji i aparatów
Kontrolę stanu technicznego powinna przeprowadzić osoba, która ma kwalifikacje wymagane przy wykonywaniu dozoru nad eksploatacją urządzeń, instalacji oraz sieci energetycznych.
Kontroluj stan techniczny systemu ogrzewania i klimatyzacji.
Właściciel lub zarządca budynku jest zobowiązany poddać budynki okresowej kontroli stanu technicznego instalacji grzewczej z uwzględnieniem efektywności energetycznej kotłów oraz dostosowania ich mocy do potrzeb użytkowych:
- co najmniej raz na 2 lata – kotłów opalanych paliwem ciekłym lub stałym o nominalnej mocy cieplnej ponad 100 kW
- co najmniej raz na 4 lata – kotłów opalanych gazem o nominalnej mocy cieplnej ponad 100 kW
- co najmniej raz na 5 lat – kotłów o nominalnej mocy cieplnej od 20 do 100 kW
Kontroluj efektywność energetyczną urządzeń chłodniczych w klimatyzacji
- co najmniej raz na 5 lat – urządzeń chłodniczych o mocy chłodniczej nominalnej większej niż 12 kW
Kontrola systemu ogrzewania i systemu klimatyzacji w budynku może być dokonana również przez osobę posiadającą kwalifikacje wymagane przy wykonywaniu dozoru nad eksploatacją urządzeń wytwarzających, przetwarzających, przesyłających i zużywających ciepło oraz innych urządzeń energetycznych
Podstawa prawna
Art. 23 oraz 24, które wskazują osoby uprawnione do dokonywania okresowej kontroli systemu ogrzewania i systemu klimatyzacji ustawy z dnia 29 sierpnia 2014 r, o charakterystyce energetycznej budynków (t.j. Dz.U. z 2021 r. poz. 497).
Pamiętaj o czyszczeniu okresowym przewodów kominowych (dymowych, spalinowych,wentylacyjnych).
Właściciel lub zarządca budynku, w którym odbywa się proces spalania paliwa stałego, ciekłego lub gazowego, zobowiązany jest do usuwania zanieczyszczeń z przewodów dymowych i spalinowych
w czasie ich użytkowania:
- co najmniej raz na 3 miesiące – w przypadku palenisk opalanych paliwem stałym (przypadku kotłów opalanych nieodnawialnym paliwem)
- co najmniej raz na 6 miesięcy – w przypadku palenisk opalanych paliwem płynnym i gazowym (nieodnawialnym paliwem ciekłym lub stałym)
- co najmniej raz w roku – oczyszczanie przewodów wentylacyjnych
Czyszczenie przewodów kominowych w budynkach mieszkalnych jednorodzinnych, obiektach budowlanych, budownictwa zagrodowego i letniskowego nie wymaga kwalifikacji kominiarskich
Podstawa prawna
§ 34 Rozporządzenia Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 7 czerwca 2010 r. w sprawie ochrony przeciwpożarowej budynków, innych obiektów budowlanych i terenów (t.j. Dz. U. z 2021 r. poz. 497).
Ubezpieczenie domu a obowiązkowe przeglądy instalacji
Ubezpieczenie domu to dobrowolny sposób na osłonę finansową w przypadku wielu niespodziewanych zdarzeń, takich jak pożar, powódź, kradzież, czy szkody spowodowane przez przepięcia.
Jeśli chcesz dowiedzieć się więcej o ubezpieczeniu mieszkania zapraszam do mojego artykułu: Czym jest ubezpieczenie mieszkania
Pomimo, że nie jest to bezpośrednio wspomniane w polisach ubezpieczeniowych, regularne przeglądy instalacji wpływają na odszkodowania ubezpieczeniowe.
Dodatkowo, brak obowiązkowych przeglądów instalacji może skutkować odmową wypłaty odszkodowania przez ubezpieczyciela w razie wystąpienia szkody.
Konsekwencje braku przeprowadzonych przeglądów instalacji na polisę ubezpieczeniową na podstawie ogólnych warunków ubezpieczenia
Brak obowiązkowych przeglądów budynku może wiązać się, w zależności od zakładu ubezpieczeń, z większymi poważniejszymi, bądź mniejszymi, ale ograniczonymi konsekwencjami i wpływem na wypłatę odszkodowania jakiego będziemy oczekiwać po szkodzie, może również odmówić wypłaty odszkodowania.
Samo to, że dom jest ubezpieczony nie wystarczy do prawidłowej realizacji obowiązków właściciela nieruchomości . Prawo budowlane jasno określa obowiązki jakie spoczywają na właścicielu bądź wskazanym zarządcy, więc by chronić swój dom i dbać o stan techniczny nie pomijajmy aspektów dbania o własne bezpieczeństwo. Towarzystwa ubezpieczeniowe zapisują swoje oczekiwania dla domu i mieszkania względem zdarzeń losowych i badania poszczególnych instalacji, sprawdź ogólne warunki ubezpieczenia przed podpisaniem umowy
W konsekwencjach jakie spoczywają na właścicielu nieruchomości znajdziemy (Na przykładzie warunków ogólnych polisy ubezpieczenia domu TU Warta (OWU wersja C7174)):
Paragraf § 8
5)nieprzestrzegania przez Ubezpieczonego obowiązujących przepisów, w szczególności
prawa budowlanego, przepisów przeciwpożarowych i porządkowych, w tym niewykonania
przeglądów technicznych przedmiotów ubezpieczenia, okresowych kontroli i czyszczenia
przewodów kominowych lub niewykonania zaleceń po ww. przeglądach lub kontrolach, jeśli
obowiązek ich wykonania należał do Ubezpieczonego i o ile miało to wpływ na powstanie lub
rozmiar szkody, z zastrzeżeniem pkt 6,
6) w przypadku naruszenia przez Ubezpieczonego obowiązków wykonania okresowych kontroli
(instalacji gazowej, elektrycznej, kominowej) przewidzianych przez prawo WARTA wypłaci
odszkodowanie w granicach sumy ubezpieczenia, nie więcej niż 150.000 zł. Zasada ta dotyczy ubezpieczonego domu jednorodzinnego, lokalu mieszkalnego, które w chwili powstania
szkody nie są starsze niż 40 lat – licząc od daty uzyskania pozwolenia na użytkowanie lub
w przypadku braku możliwości weryfikacji takiego dokumentu licząc od daty zamieszkania
domu jednorodzinnego, lokalu mieszkalnego,
https://www.warta.pl/documents/oferta_dla_ciebie/OWU_WARTA_Dom_C7174.pdf
PZU – Paragraf § 18
7. Niezależnie od wariantu ubezpieczenia, PZU odpowiada również za
szkody, które ubezpieczony wyrządził wskutek rażącego niedbalstwa,
jeśli szkoda powstała w następstwie niewykonania okresowych
przeglądów technicznych: przewodów kominowych, instalacji
gazowej, instalacji elektrycznej, przewidzianych przez prawo
budowlane – ubezpieczonego domu wielorodzinnego, jeżeli wiek
budynku na pierwszy dzień okresu ubezpieczenia nie przekracza
50 lat. PZU wypłaca odszkodowanie za powyższe szkody w granicach
sumy ubezpieczenia, nie więcej niż 50% tej sumy ubezpieczenia
(limit odpowiedzialności).
Porady dla właścicieli nieruchomości odnośnie realizacji obowiązków związanych z przeglądami instalacji
Zgodnie z prawem budowlanym art 62 kontroli dokonać mogą tylko uprawnione do tego osoby, zacytujmy tu najważniejsze informacje odnośnie tego prawa:
4. Kontrole, o których mowa w ust. 1, z zastrzeżeniem ust. 5–6a, przeprowadzają osoby posiadające uprawnienia budowlane w odpowiedniej specjalności.
5.Kontrole stanu technicznego instalacji elektrycznych, piorunochronnych i gazowych, o których mowa w ust. 1 pkt 1 lit. c i pkt 2, mogą przeprowadzać osoby posiadające kwalifikacje wymagane przy wykonywaniu dozoru nad eksploatacją urządzeń, instalacji oraz sieci energetycznych i gazowych.6.Kontrolę stanu technicznego przewodów kominowych, o której mowa w ust. 1 pkt 1 lit. c, powinny przeprowadzać:
1)osoby posiadające kwalifikacje mistrza w rzemiośle kominiarskim – w odniesieniu do przewodów dymowych oraz grawitacyjnych przewodów spalinowych i wentylacyjnych;2)osoby posiadające uprawnienia budowlane odpowiedniej specjalności – w odniesieniu do przewodów kominowych, o których mowa w pkt 1, oraz do kominów przemysłowych, kominów wolno stojących oraz kominów lub przewodów kominowych, w których ciąg kominowy jest wymuszony pracą urządzeń mechanicznych.6a.Kontrolę stanu technicznego i stanu bezpieczeństwa budowli piętrzących mogą przeprowadzać także upoważnieni pracownicy państwowej służby do spraw bezpieczeństwa budowli piętrzących.7.Szczegółowy zakres kontroli niektórych budowli oraz obowiązek przeprowadzania ich częściej, niż zostało to ustalone w ust. 1, może być określony w rozporządzeniu, o którym mowa w art. 7 przepisy techniczno-budowlane ust. 3 pkt 2.
♦ Agent Ubezpieczeniowy Piotr Sperka Radzi ♦
Należy gromadzić wszystkie dokumenty po kontroli, gdyż na wyraźną prośbę zarządcy lub kontroli budowlanej muszą one zostać okazane.
Również w przypadku ubezpieczenia, właściciel ubezpieczonej nieruchomości musi w razie szkody wykazać, że posiadał należyte dokumenty odnośnie stanu technicznego i przydatności instalacji do użytku.
Jak znaleźć specjalistę do przeprowadzenia obowiązkowych przeglądów instalacji?
Jakie są najczęstsze przyczyny szkód w instalacjach domowych?
Jak wskazują doradcy z Polskiej Izby Ubezpieczeń w swoim artykule Najczęstsze szkody Bezwzględnie listę otwierają następujące szkody:
- Zalanie – brak regularnej kontroli szczelności połączeń, pękające wężyki przy pralkach, źle skonstruowane odpływy, zapchane rury codziennymi nieczystościami, nagromadzonym wieloletnim brudem powodują, że na pierwszym miejscu lądują właśnie te szkody. Chcesz się przed nimi chronić? Wykup u mnie polisę OC!
- Przepięcia – nawet najlepiej sprawdzona instalacja może nie wystarczyć, jeśli następuje nagły wzrost napięcia, ale może nas uchronić przed stopieniem izolacji na kablach, dalszym pożarem czy wybuchem sprzętu podłączonego do sieci. Warto kontrolować kable i gniazdka na takie sytuacje.
- Pioruny – w przypadku domów poprawnie założone i konserwowana instalacja odgromowa spełni swoje zadanie ochronne
- Domowe pożary – wynikają z wielu przyczyn, niezależnie od naszej instalacji, ale są również spowodowane np nieszczelnością w układzie gazu, starym iskrownikiem czy właśnie zaniedbaną instalacją elektryczną.
- Nieszczelna izolacja – warto regularnie czyścic komin, również źle zrobiona instalacja lub wadliwie poprowadzone przy elementach drewnianych dachu może doprowadzić do tragedii.
- Włamania i kradzieże – wbrew pozorom również kradzież elementów naszego wyposażenia domowego może doprowadzić do niespodziewanych konsekwencji – znam przypadek moich klientów gdzie okradziono ich podczas budowy domu z kabli elektrycznych już wmontowanych w ściany..Abstrakcja? Jeszcze jaka, ale później należy bezpiecznie przywrócić instalacje do stanu pełnej sprawności bez pominięcie żadnego etapu.
Najczęściej zadawane pytania o ubezpieczenie od wybuchu i eksplozji:
Czy w ubezpieczeniu nieruchomości są wymagane aktualne przeglądy?
Tak, posiadacz domu jak i mieszkania ma obowiązek posiadać aktualne przeglądy instalacji technicznych takich jak elektryczna, gazowa czy grzewcza dla kotłów opalanych nieodnawialnym paliwem ciekłym lub stałym.
Czy do realizacji obowiązków właściciela nieruchomości należy zlecenie przeglądów?
Tak, obowiązek taki na właścicieli domów nakłada prawo budowlane, chyba że zarządcą nieruchomości jest ktoś inny, wtedy taki obowiązek spoczywa na nim.
Czy ubezpieczenie chroni od wybuchu gazu w każdej sytuacji?
Tak, może, szczególnie jeśli w ramach umowy ubezpieczenia doszło do szkody do której brak przeglądu mógł się przyczynić. Szkoda taka w zależności od towarzystwa ubezpieczeniowego i jego ogólnych warunków ubezpieczenia może zostać wypłacona w całości, pomniejszona o umówioną kwotę lub odrzucona w całości ze względu na brak spełnienia prawnego obowiązku nałożonego przez ustawodawcę.
